Hoang Tran Nguyen, M.D.
Tình Yêu và Sức Khoẻ
Nhân ngày Tết sắp đến, cũng là ngày Tình Yêu, xin “méo mó nghề nghiệp” , chia xẻ một chút lan man về Tình Yêu và Sức Khoẻ với các độc giả rất thân mến cuả tôi.
Xin chúc quí độc giả luôn mạnh khoẻ và hạnh phúc trong cuộc sống với “tình đầy tim”.
***
“Làm sao định nghĩa được tình yêu”, “tình là tình nhiều khi không mà có, tình là tình nhiều lúc có như không”. Tình yêu có vẻ thật đa dạng, phức tạp, khó hiểu. Người ta đã phân ra rất nhiều loại “tình yêu”, vậy thì loại tình yêu nào tốt và không tốt cho sức khoẻ?
Khi nói đến tình yêu, nhiều người hay nghĩ đến thơ và nhạc.
Nếu nhìn tình yêu qua lăng kính của nhiều thi sĩ Việt Nam, hình như tình yêu không phải là một điều tốt (cho sức khoẻ). Vì khi đang yêu thì “yêu là chết ở trong lòng một ít…”, khi mất tình yêu thì tìm cách để “làm sao giết được người trong mộng“, và ngay cả khi đang có tình yêu cũng …lo sợ “tình mất vui khi đã vẹn câu thề”.
Tình yêu trong nhiều bài hát mà chúng ta đã một thời yêu thích hình như cũng không khá hơn gì (cho sức khoẻ). Ngay trong giai đoạn rất sớm của nền tân nhạc Việt Nam, chàng nhạc sĩ yêu “cô hàng chè xanh” đã ốm lăn ốm lóc đến vàng da (chắc là bị xơ gan do uống quá nhiều rượu vì thất tình) rồi bỏ mạng sa tràng (mà người ta thường gọi là “chết vì tình”). Mãi cho đến sau này, không biết bao người cũng đã “đập vỡ cây đàn” hay rên rỉ “buồn ơi ta xin chào mi” khi “bị bắn” một “mũi tên tình yêu” ngay vào giữa trái tim. (Thậm chí có người còn “mua lon thuốc chuột uống ngay rồi đời” nếu “mộng không thành”).
Khi nói đến tình yêu, nhiều người hay nghĩ tới tình dục.
Có ai đó đã nói rằng không có tình dục thì chưa phải là tình yêu. Theo định nghĩa này, thì tình cha con, tình gia đình, tình đồng loại,… chưa phải là tình yêu.
Tình yêu loại này có thể có lợi cho sức khoẻ nếu giữ được sự cân bằng giữa tâm hồn và nhu cầu thể xác. Nếu cán cân nghiêng về phần thể xác nhiều quá, “tình yêu” sẽ không bền, những người tham gia “cuộc tình” sẽ dễ gặp các loại rối loạn về tâm thần, có thể suy nhược về thể xác, và nếu không biết cách và không áp dụng các biện pháp an toàn về tình dục thường xuyên, sẽ dễ bị nhiễm HIV, giang mai, lậu và các bệnh lây qua đường tình dục khác. Ngược lại nếu phần thể xác bị “thiếu hụt”, tình yêu cũng có thể bị ảnh hưởng nếu phần tâm hồn không mạnh đủ để bù đắp. Trong nhiều trường hợp, thuốc men có thể giúp đở rất nhiều, bên cạnh điều quan trọng nhất là sự nâng đở của người phối ngẫu.
Khi nói đến tình yêu, đặc biệt là trong ngày Valentine này, có lẽ ta nên nói đến LÒNG YÊU THƯƠNG rộng lớn và cao đẹp nhất.
Người Việt Nam mình (nhất là người miền Nam) hay phân biệt tình thương với tình yêu (nam nữ) mà ta vừa đề cập phần trên. Thương con, thương cha mẹ, thương bạn bè, thương đồng bào, thương đồng loại, ..., thương nhau. Chỉ có các cặp tình nhân, bồ (bịch) mới dùng chữ “yêu”, (nhiều khi cũng còn mắc cỡ miệng, chỉ dám “xài” chữ “thương” một cách rụt rè, hoặc không dám nói gì hết –người ta thường gọi là tình câm–bỡi vậy mới có câu hát “tình là tình nhiều khi không mà có”. )
LÒNG YÊU THƯƠNG, hay gọi rõ hơn, một tình thương mạnh khoẻ (healthy love), (hay có ai đó muốn gọi là tình yêu chân chính (thì chắc) cũng không sai), sẽ đem lại sức khoẻ.
LÒNG YÊU THƯƠNG, là sự giao hoà giữa cho và nhận.
Cha mẹ THƯƠNG con, làm mọi việc “cực” (nhưng không khổ) cho con nên người. Với TÌNH THƯƠNG, cha mẹ không “hi sinh”. Vì với TÌNH THƯƠNG, không có niềm vui nào hơn niềm vui được góp phần vào (và nhìn thấy sự) nên người của con cái mình.
Với LÒNG YÊU THƯƠNG đồng loại, ta cho ra nhưng không “làm ơn” cho ai cả. (có chăng là làm ơn cho chính ta) Ta không chờ ai “trả ơn”, vì niềm vui của lòng tốt là điều đem lại hạnh phúc toàn vẹn nhất. Ta không để niềm vui của ta bị phụ thuộc vào ai cả, ta không cần chờ (mỏi mòn) đến lúc được “trả ơn” mới hạnh phúc.
Với LÒNG YÊU THƯƠNG, ta cho và cùng lúc nhận hàng ngày. Ta hạnh phúc hàng ngày. Hạnh phúc đến thẳng ngay từ LÒNG YÊU THƯƠNG của chúng ta, và cũng từ SỰ YÊU THƯƠNG của mọi người dành cho ta. Vì YÊU THƯƠNG (hình như thường) sẽ đem lại YÊU THƯƠNG.
Có ai đó đã nói “Cách nhanh nhất để nhận được tình yêu là hãy cho đi. Cách chóng nhất để đánh mất tình yêu là níu giữ thật chặt. Còn phương pháp tốt nhất để giữ được tình yêu là hãy chắp cho nó đôi cánh”
Và, hạnh phúc có phải là cứu cánh, mục đích cuối cùng, của mỗi người chúng ta trong cuộc sống? Người muốn lợi, kẻ muốn danh, người đi tu,… tất cả có phải chỉ để đạt được hạnh phúc. Và trong rất nhiều trường hợp, phương tiện –danh, lợi,…- đã che mất cứu cánh, trở thành chướng ngại cho việc đạt được cứu cánh hạnh phúc của chúng ta.
Sức khoẻ là một tình trạng thoải mái kể cả về thể chất, tâm thần và xã hội chứ không phải chỉ là không có bệnh.
LÒNG YÊU THƯƠNG (bản thân và tha nhân) là một trong những động lực mạnh nhất và có hiệu quả nhất để thúc đẩy mỗi người chúng ta gìn giữ và nâng cao sức khoẻ của mình.
Như vậy, LÒNG YÊU THƯƠNG cũng là một yếu tố không thể thiếu của sức khoẻ.
Có thể nói, không có LÒNG YÊU THƯƠNG, ta không thể mạnh khoẻ đúng nghĩa.
Có phải ta cần yêu thương, yêu thương và yêu thương hơn, không những trong ngày Valentine, ngày Tết đặc biệt này, mà mọi ngày, mọi giây phút trong đời ?
Thân mến,
Bác sĩ Nguyễn Trần Hoàng
(cập nhật ngày 11 tháng Hai năm 2010)